KHÔNG CHỦ QUAN VỚI VIêM MÀNG NÃO MỦ Nhiều người cho rằng, viêm màng não mủ chỉ là bệnh hay gặp ở ...

  KHÔNG CHỦ QUAN VỚI VIêM MÀNG NÃO MỦ

Nhiều người cho rằng, viêm màng não mủ chỉ là bệnh hay gặp ở trẻ em nhưng thực tế mọi đối tượng đều có thể mắc bệnh. Theo thống kê toàn cầu năm 2016 đăng trên tạp chí Lancet, viêm màng não gây ra 318.000 ca tử vong và 21.866.000 ca di chứng tàn tật.

Ca lâm sàng

Mới đây, khoa Cấp cứu và Hồi sức tích cực - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân (nam, 70 tuổi) có tiền sử suy tim - đái tháo đường. Theo thông tin từ người nhà, khoảng 2 ngày trước bệnh nhân xuất hiện sốt, đau mỏi toàn thân, có tự mua thuốc uống. Sau đó, bệnh nhân thấy sốt cao 40 độ, rét run, gọi hỏi không trả lời, được người nhà đưa vào viện.

Đánh giá bệnh nhân có biểu hiện của tình trạng sepsis: rối loạn ý thức, thở nhanh >25 lần/phút và nghi ngờ có nhiễm khuẩn thần kinh với biểu hiện: gáy cứng, vạch màng não dương tính. Bệnh nhân được hồi sức theo phác đồ 1 giờ, sau khi chụp cắt lớp vi tính sọ não kết quả bình thường, tình trạng đông máu bình thường, loại trừ các bệnh lý tăng áp lực nội sọ như: chảy máu não, đột quỵ não, u não... Bệnh nhân được chọc dịch não tủy, đánh giá lâm sàng thấy dịch đục, áp lực tăng định hướng viêm màng não mủ và được điều trị liều kháng sinh phù hợp.

Kết quả đúng như đánh giá: Bạch cầu dịch não tủy tăng rất cao 29.543 G/L (90 trung tính) không có hồng cầu, 17.36 g/l protein và 0.11 mmol/l glucose.

Viêm màng não mủ là gì?
- Là tình trạng nhiễm khuẩn màng não do các tác nhân gây bệnh có khả năng gây viêm và sinh mủ.

Biểu hiện lâm sàng
- Tam chứng cổ điển với viêm màng não cấp mủ, xảy ra ở 41 bệnh nhân bao gồm sốt, gáy cứng và thay đổi ý thức, diễn ra đột ngột. Bệnh nhân lớn tuổi thường có triệu chứng điển hình hơn bệnh nhân trẻ tuổi (58 so với 36), tuy nhiên đôi khi khó chẩn đoán do dễ nhầm lẫn với các triệu chứng của các bệnh nền.

Các triệu chứng lâm sàng điển hình bao gồm:

+ Đau đầu nặng (84);
+ Sốt (74);
+ Gáy cứng (74);
+ Giảm điểm ý thức glasgow 14 (71);
+ Nôn vọt (62).

Toàn thân: có thể có một số biểu hiện khác liên quan đến tác nhân gây bệnh như: ban xuất huyết do não mô cầu, viêm phổi do phế cầu, viêm nội tâm mạc do tụ cầu vàng, viêm tai giữa Trong trường hợp nặng có thể vật vã, lơ mơ và hôn mê.

Chẩn đoán xác định

- Chọc và xét nghiệm dịch não tủy là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán.
- Xét nghiệm:
Biểu hiện của viêm màng não vi khuẩn bao gồm nồng độ glucose trong dịch não tủy thấp (2.22 mmol/L, tỉ lệ so với glucose huyết tương 0.4).

Nồng độ protein (>2000 mg/L) và bạch cầu >1000/microL, với thành phần bạch cầu trung tính 80.

Vi sinh: Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, Listeria monocytogenes.

Điều trị

- Điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm sớm là rất quan trọng trong cải thiện tiên lượng.
- Điều trị bệnh nền và các viêm nhiễm làm giảm nguy cơ viêm màng não.
- Hiện nay ở Việt Nam đã có vắc xin viêm màng não mủ do não mô cầu, phế cầu khuẩn và Haemophilus influenzae tuýp b.

Khuyến cáo các bậc phụ huynh cần tiêm vắc xin đầy đủ cho trẻ để phòng bệnh viêm màng não mủ hiệu quả. Người bệnh khi có biểu hiện bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được xử trí, điều trị kịp thời, tránh những di chứng đáng tiếc thậm chí có thể tử vong.
ThS.BS Nguyễn Minh Nguyên - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
-------------------------------------------------
Bệnh Viện Đại Học Y Hà Nội
Địa chỉ: 1 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội
Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám: