Bài viết cho những bệnh nhân bị ung thư vú nên biết.
TAMOXIFEN- DÀY NỘI MẠC TỬ CUNG VA UNG THƯ NỘI MẠC TỬ CUNG
TAMOXIFEN
Nhiêu bênh nhân ung thư vú có thu thê nôi tiêt (ER, PR) dương tính đươc điêu tri vơi Tamoxifen. Đây là một chất điều hòa thụ thể estrogen chọn lọc (SERMs) được dùng trong điều trị ung thư vú với mục đích điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật va điều trị ung thư vú di căn. Thời gian sử dụng Tamoxifen trong điêu tri ung thư vu thông thương là 5 năm, tuy nhiên hiện nay có thể sử dụng đến 10 năm đối với những trường hợp ung thư vú nguy cơ cao. Tamoxifen có tác dụng đối vận với estrogen tai mô vú, mạch máu. Do đó, Tamoxifen con co lơi ich lam giảm nguy cơ ung thư vú, làm chắc xương, giảm nguy cơ tim mạch. Tuy nhiên, trên mô nôi mac tư cung thì Tamoxifen lai có tác dung hiêp đông vơi estrogen nên se thúc đây sư tăng sinh cua tê bào nôi mac tư cung. Do đo, Tamoxifen cung có nhưng bất lợi, gồm tăng nguy cơ ung thư nôi mac tử cung, nguy cơ huyết khối mạch máu,
Tamoxifen chi làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc ở phụ nữ mãn kinh, còn đối với phụ nữ chưa mãn kinh thì không. Theo nghiên cứu NSABP P-1, Tamoxifen làm tăng nguy cơ ung thư nôi mac tử cung có ý nghĩa thống kê ở phụ nữ 50 tuổi với nguy cơ tương đối là 3,32; còn đối với phụ nữ 50 tuổi thì không. Trong đó, xuât đô ung thư nôi mac tử cung xâm lấn hằng năm khi dùng Tamoxifen là 3,08/1.000 phu nư 50 tuổi, so với 0,58/1.000 ơ nhưng phu nư 50 tuổi không dùng Tamoxifen. Nguy cơ ung thư nội mạc tử cung khác nhau giữa phụ nữ mãn kinh và còn kinh là vì ở phụ nữ còn kinh, nồng độ estrogen nôi sinh cao nên tác dụng đồng vận với thụ thể estrogen trên tử cung của Tamoxifen không đáng kể. Còn đối với phụ nữ mãn kinh, tác dụng đồng vận với thụ thể estrogen trên tử cung của Tamoxifen chiếm ưu thế nên nguy cơ trên tử cung cao hơn. Vì vậy, đánh giá tình trạng kinh nguyệt là một yếu tố quan trọng ở phụ nữ đang điêu tri vơi Tamoxifen.
Khi uống TAMOXIFEN điều trị ung thư vú trong 5 hoặc 10 năm thì người bệnh thương se bị dày nội mạc tử cung hay xuất huyết âm đạo. Xuât huyêt âm đao là môt triêu chưng thương găp ơ nhưng bênh nhân tiên mãn kinh đươc điêu tri vơi Tamoxifen. Tuy nhiên, 23 bênh nhân xuât huyêt âm đao khi nao sinh thiêt kiêm tra se phát hiên polyp hoăc tăng sinh nôi mac tư cung. Ngươc lai, rất hiếm găp tăng sản nội mạc tử cung hay ung thư. Nguy cơ xuất hiện ung thư nội mạc tử cung thương là 2 năm sau khi dùng Tamoxifen va có thể kéo dài đến 2 năm sau khi ngưng thuốc. Như vậy điều trị đối với những trường hợp này ra sao? Sau đây la phác đồ điều trị của khoa ngoại 1:
- Đối với những bệnh nhân Tiền mãn kinh đa đu con hay đã mãn kinh mà bị xuất huyết âm đạo dai dẳng hay tái đi tái lại, không điều trị nội khoa được: Cắt tử cung toàn bộ căt 2 phần phụ là lựa chọn hợp lý nhất.
- Đối với Phụ nữ chưa mãn kinh, trong giai đoạn hoạt động tình dục hay chưa đủ con, thì phải theo dõi khi có bằng chứng ung thư hay có sự tăng sinh phức tạp nội mạc tử cung mới điều trị.
Như vậy có cần tầm soát ung thư nội mạc tử cung ở những phụ nữ dùng Tamoxifen không có triệu chứng phụ khoa (xuất huyết, ra dịch bất thường, nhớt hồng,..) hay không? Theo Hiệp Hội Sản phụ Khoa Hoa Kì và Tổ chức Ung thư phụ khoa châu âu (ESGO): Không khuyến cáo tầm soát ung thư nội mạc tư cung ở bệnh nhân không có triệu chứng phụ khoa. Nếu bệnh nhân mãn kinh và có triệu chứng phụ khoa (ví dụ: Xuất huyết âm đạo) mơi nên được đánh giá nội mạc tử cung.
Đón đọc: chỉ định cắt 2 buồng trứng( 2pp) trong điều trị ung thư vú
Bs CKII Nguyễn Văn Tiến
BVUB
