Bệnh Viện Sản Nhi Quảng Ninh Tiêu chảy ở trẻ em: Những điều cần biết. (Bs Phí Xuân Thi, Bác sĩ chuyên khoa Nhi bệnh viện Sản Nhi...

 Tiêu chảy ở trẻ em: Những điều cần biết.
(Bs Phí Xuân Thi, Bác sĩ chuyên khoa Nhi bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh)
---------------------------------------------------
1. Con tôi nên đi cầu như thế nào? ( thói quen đi cầu của trẻ)
- Trong tuần đầu tiên của trẻ sơ sinh, thường trẻ sẽ đi cầu phân mềm hoặc lỏng khoảng 4 lần/ ngày. Trẻ bú mẹ thường đi phân mềm hơn so với trẻ bú sữa công thức.
- Trong ba tháng đầu đời, trẻ bú mẹ sẽ đi đại tiện khoảng 3 lần phân mềm mỗi ngày. Một số trẻ bú sữa mẹ có thể đi đại tiện ngay sau mỗi cữ bú, trong khi một số trẻ khác thì ít hơn 1 lần/ mỗi tuần. Trẻ bú mẹ thì hiếm khi bị táo bón.
- Trẻ bú sữa công thức thì đi đại tiện khoảng 2-3 lần mỗi ngày, và phụ thuộc vào loại sữa công thức mà trẻ sử dụng. Sữa công thức đậu nành hoặc sữa bò sẽ làm trẻ đại tiên phân cứng hơn, trong khi sữa thủy phân protein một phần hay hoàn toàn được khuyến cáo nên dùng cho trẻ dị ứng hay nhạy cảm với đạm sữa bò có thể gây ra tình trạng phân lỏng.
- Trẻ khoảng 2 tuổi, thì thường đại tiện từ 1-2 lần/ ngày, phân có thể thành khuôn, chắc nhưng không cứng.
- Trẻ từ 4 tuổi, thường đi 1-2 lần/ ngày, phân thành khuôn.

2. Làm thế nào để tôi biết con mình bị tiêu chảy?
Nó phụ thuộc vào những gì bình thường diễn ra của con bạn.
Đối với trẻ sơ sinh và nhũ nhi, tiêu chảy có nghĩa là số lần đi cầu nhiều hơn hoặc đại tiện nhiều nước hơn bình thường. Trẻ có thể đi cầu gấp đôi số lần so với bình thường. ( ở trẻ sơ sinh, phân có có thể màu vàng, xanh hoặc nâu. Chúng cũng có thể trông giống như có hạt trong đó.)
Trẻ lớn hơn gọi là tiêu chảy khi đại tiện từ 3 lần một ngày trở lên.

3. Các nguyên nhân gây tiêu chảy phổ biến nhất ở trẻ em là gì?
Các nguyên nhân phổ biến nhất là:
Virus
Vi khuẩn
Tác dụng phụ của kháng sinh
Ký sinh trùng
Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy khác như nhiễm trùng các cơ quan, nhiễm độc, rối loạn chuyển hóa, các nguyên nhân gây viêm, nguyên nhân giải phẫu ( lồng ruột, phình đại tràng, bán tắc ruột,), thức ăn....

4. Con tôi nên ăn và uống gì khi bị tiêu chảy?
Con bạn có thể tiếp tục ăn một chế độ ăn bình thường. Một số thực phẩm sau:
Thịt nạc
Gạo, khoai tây, bánh mì
Sữa chua
Hoa quả, rau
Sữa ( trừ khi trẻ có vấn đề tiêu hóa với sữa: như dị ứng đạm sữa, rối loạn hấp thu đường,)
Quan trọng nhất trong tiêu chảy ở trẻ chính là nước và điện giải. Các bác sĩ sẽ khuyên cho trẻ dùng dung dịch Oresol ( ORS) theo nhu cầu của trẻ hoặc theo mức độ trẻ bị mất nước. Trong một số trường hợp nặng, cần phải nhập viện để truyền dịch.

5. Những loại thực phẩm và đồ uống trẻ nên tránh?
- Thực phẩm giàu chất béo
- Uống nhiều đường
- Đồ uống thể thao

6. Tôi có thể làm gì để điều trị tiêu chảy cho con?
Bạn có thể:
Hẫy chắc chắn rằng, trẻ được uống đầy đủ nước và các chất lỏng khác
Tránh dùng thuốc tiêu chảy cho trẻ em. Chúng thường không cần thiết, và có thể không an toàn. ( chỉ uống thuốc khi có chỉ định của bác sĩ)

7. Khi nào tôi nên đưa con đi bác sĩ?
Bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ nếu trẻ có các dấu hiệu sau:
Tiểu chảy ra phân có máu
Trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi và không ăn uống được bất cứ thứ gì trong 1 vài giờ.
Đau bụng dữ dội
Không hoạt động, chơi như hàng ngày
Mệt nhiều, và không đáp ứng với bạn
Các dấu hiệu của mất nước như: Da khô, khát, không có nước tiểu hoặc bỉm không ướt trong 4-6 giờ ở trẻ như nhi và 6-8 giờ ở trẻ lớn hơn, khóc không có nước mắt.

8. Làm thế nào để tôi có thể phòng ngừa được tiêu chảy cho con tôi?
Hầu như không thể phòng ngừa được tiêu chảy ở em. Nhung có một số cách có thể làm giảm bớt tần suất tiêu chảy ở trẻ:
Hãy hướng dẫn trẻ rửa tay, hoặc rửa tay thường xuyên cho trẻ đúng cách, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Rửa tay là cách tốt nhất để ngăn ngừa tiêu chảy nhiễm khuẩn lây truyền. Bàn tay bẩn chứa vi trùng ở các móng tay, ngon tay. Khi trẻ cho tay lên cắn, hoặc mút có thể đưa vi trùng vào cơ thể.
Giữ và lau dọn sạch sẽ phòng tắm như bồn rửa tay, nhà vệ sinh, vòi xịt, tay nắm cửa.
Rửa trái cây và rau quả trước khi ăn.
Làm sạch bếp và các dụng cụ nấu ăn, đặc biệt là sau khi sử dụng chế biến thực phẩm tiêu sống, gia cầm
Làm lạnh thịt càng sớm càng tốt sau khi mua ngoài chở hay siêu thị. Nấu chín trước khi ăn. Làm lạnh tất cả các thức ăn thừa càng sớm càng tốt.
Không bao giờ uống nước ao, hồ, sông, suối khi chưa qua xử trí hoặc các cơ quan y tế không có phép
Tránh rửa lồng thú- vật nuôi, hoặc bát trong cùng một bồn mà bạn sử dụng để chuẩn bị thức ăn. Cố gắng giữ cho khu vực nuôi thú cưng tách biệt với không gian ăn uống trong gia đình.
Tham khảo: Uptodate, Kidshealth