Bệnh Viện Y Học Cổ Truyền TP HCM Đ - Đ Đ Đ Bs CKI Nguyễn Kỳ Xuân Nhị - Phó khoa Nội Thần Kinh Liệt mặt là bệnh lý liệt...

  Đ -
Đ Đ Đ

Bs CKI Nguyễn Kỳ Xuân Nhị - Phó khoa Nội Thần Kinh

Liệt mặt là bệnh lý liệt dây thần kinh số VII ngoại biên hay còn gọi là liệt Bell (Bells palsy) là một căn bệnh phổ biến tại Việt Nam, bệnh thường gia tăng mỗi khi đến giai đoạn chuyển mùa, thay đổi nắng mưa hay nóng lạnh thất thường.

Gần đây, Bệnh viện Y học cổ truyền thành phố Hồ Chí Minh (BV YHCT) ghi nhận nhiều trường hợp bị liệt mặt cần tư vấn và điều trị. Có nhiều câu hỏi như có hay không mối liên hệ giữa liệt mặt với sau tiêm vắc xin ngừa Covid-19? Cách điều trị trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp hiện nay như thế nào (do khó đi lại, sợ lây nhiễm)? Bệnh viện xin gửi những thông tin cần thiết đến quý độc giả để hiểu rõ hơn về căn nguyên bệnh lý cũng như các phương pháp phòng ngừa và điều trị bệnh liệt mặt trong giai đoạn hiện nay.

Liệt mặt có triệu chứng gì? Nguyên nhân và đối tượng mắc bệnh như thế nào?

Liệt mặt có biểu hiện điển hình với tình trạng các cơ ở một bên mặt bị yếu hoặc liệt hoàn toàn khiến cho khuôn mặt người bệnh méo hẳn sang bên lành và mắt bên liệt không thể nhắm kín. Người bệnh sẽ gặp một số vấn đề như khuôn mặt méo lệch gây trở ngại trong giao tiếp, ăn uống dễ chảy nước, rối loạn vị giác, hay chảy nước mắt sống hoặc cảm giác khô rát mắt...

Nguyên nhân thường gặp nhất là do vùng mặt bị nhiễm gió lạnh đột ngột và kéo dài, khiến một đoạn dây thần kinh VII và mạch máu xung quanh bị co thắt lại, làm phù nề, bị chèn ép và dẫn đến liệt. Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như do nhiễm virus cảm cúm; Zona hạch gối; chấn thương hay phẫu thuật vùng tai, hàm mặt; hoặc do khối u chèn ép

Thông thường nếu điều trị sớm và hợp lý, liệt mặt do lạnh hoặc do virus sẽ phục hồi tốt trong vòng 3 12 tuần tùy thể trạng người bệnh; các nguyên nhân gây bệnh khác thường có tiên lượng và đáp ứng điều trị kém hơn. Vì vậy, người bệnh cần được thăm khám và điều trị phù hợp để tránh những di chứng về sau.

Đối tượng có nguy cơ bị liệt mặt hầu hết ở mọi lứa tuổi, kể cả nam lẫn nữ. Bệnh này không lây lan mà chủ yếu gặp ở những người có thể trạng yếu, đang trong trạng thái mệt mỏi, hay sử dụng bia rượu, thức khuya, tắm đêm, ăn ngủ kém điều độ

Trả lời câu hỏi: Có hay không mối liên hệ giữa liệt mặt với sau tiêm vắc xin ngừa Covid-19?

Trong thời gian vừa qua, khi đại dịch Covid-19 bắt đầu thì công tác nghiên cứu vắc xin phòng ngừa virus SARS-CoV-2 được đẩy mạnh trên toàn thế giới, qua đó một số báo cáo ghi nhận có vài trường hợp liệt mặt xuất hiện trên người đã tiêm vắc xin khiến giới y khoa đặt ra vấn đề về mối liên hệ này. Tuy nhiên sau khi phân tích các số liệu tại Mỹ, Israel, Hồng Kông các nhà khoa học kết luận chưa có bằng chứng khẳng định điều này. Tại BV YHCT cũng thực hiện một cuộc khảo sát sơ bộ trong tháng 8/2021, qua phân tích cho thấy số lượt bệnh nhân liệt mặt tăng lên do ảnh hưởng bởi một số yếu tố sau:
- TPHCM đang vào mùa mưa làm gia tăng yếu tố nguy cơ gây bệnh do nhiễm gió, lạnh và siêu vi. Vì vậy bệnh xuất hiện nhiều hơn so với các thời điểm khác.
- Thành phố đang triển khai tiêm chủng toàn dân nên xác suất người mắc bệnh liệt mặt thuộc nhóm đối tượng đã tiêm vắc xin ngừa Covid-19 sẽ cao.
- Giai đoạn giãn cách xã hội kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe như tâm lý bất an, dinh dưỡng không đảm bảo, hoạt động thể chất giảm khiến cho thể trạng suy kém nên dễ mắc bệnh hơn.

Điều trị liệt mặt như thế nào trong tình hình đại dịch Covid-19? (khó khăn trong đi lại, sợ lây nhiễm, tuân thủ 5K)

Liệt mặt nếu được phát hiện và điều trị sớm, can thiệp tích cực và phù hợp sẽ mang lại hiệu quả phục hồi cao. Hầu hết các trường hợp phục hồi hoàn toàn sau liệu trình điều trị, nhất là các đối tượng được can thiệp sớm. Người bệnh cần liên hệ ngay cơ sở y tế có chuyên môn để được tư vấn và lên phương án điều trị thích hợp trong giai đoạn hiện nay, tránh để bệnh lý kéo dài nhiều ngày rồi mới bắt đầu điều trị sẽ dễ dẫn đến di chứng không đáng có về sau.

Từ thực tế lâm sàng, các bài thuốc Y Học Cổ Truyền được chỉ định sớm và phù hợp sẽ có hiệu quả điều trị rất khả quan. Có nhiều dạng bào chế tiện lợi như thuốc sắc đóng gói sẵn, thuốc dạng viên nén, viên bao phim tiện lợi trong sử dụng, bảo quản và vận chuyển. Nhiều bài thuốc không những mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn mà còn có vai trò bồi dưỡng tạng phủ, điều hòa khí huyết, nâng cao thể trạng giúp người dân phòng ngừa được bệnh tật.

Các phương pháp không dùng thuốc kinh điển như châm cứu, cấy chỉ, xoa bóp bấm huyệt và tập phục hồi chức năng từ lâu đã chứng minh vai trò giúp cải thiện nhanh các triệu chứng bệnh và sớm phục hồi cho người bệnh. Đáp ứng việc tuân thủ nguyên tắc 5K của Bộ Y Tế, người bệnh điều trị tại BV YHCT sẽ được hướng dẫn các bài tập phục hồi liệt mặt tại nhà tiện lợi và an toàn.

Nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị bệnh liệt mặt ngày càng gia tăng, BV YHCT đã triển khai thiết lập vùng xanh và lên phương án phân luồng đối tượng nguy cơ, mang lại sự an tâm cho người bệnh khi vừa điều trị vừa đảm bảo an toàn trong phòng chống dịch bệnh, giúp người bệnh tiếp cận được các phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, với gần 100 nhân viên đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin ngừa Covid-19, tình hình nhân sự tại bệnh viện luôn đảm bảo trong trạng thái tốt nhất có thể nhằm mang lại sự phục vụ tận tâm, chu đáo khi người bệnh đến khám và điều trị.
Địa chỉ cơ sở 1: 179 187 Nam kỳ khởi nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Q3.
Liên hệ: số điện thoại 0777.179.187 (P. Công tác xã hội), 0375.537.187 (tiếp nhận K.Khám bệnh).
Truy cập trang Web: www.yhct.vn. để biết thêm chi tiết.
Địa chỉ cơ sở 2: 218 K Trần Hưng Đạo B, Phường 11, Q5 (Liên hệ: 0347.179.187)