RỐI LOẠN KINH NGUYỆT (Menstrual Cycle Disorders) Rối loạn kinh nguyệt là gì? Kinh nguyệt: là...

 RỐI LOẠN KINH NGUYỆT
(Menstrual Cycle Disorders)

Rối loạn kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt: là hiện tượng bong tróc lớp niêm mạc trong lòng tử cung ra ngoài âm đạo theo chu kỳ (do sự thay đổi nội tiết tố). Chu kỳ trung bình thường là 28 ngày, tuy nhiên có một số trường hợp có thể ngắn hơn (25 ngày) hoặc kéo dài hơn (30 35 ngày). Mỗi chu kỳ hành kinh kéo dài trung bình 3 5 ngày. Máu kinh ra có màu đỏ sậm, có mùi hơi tanh và không đông. Bé gái ở độ tuổi dậy thì (12 -16 tuổi) bắt đầu có kinh nguyệt lần đầu tiên

Rối loạn kinh nguyệt: là những biểu hiện bất thường về chu kỳ kinh, số ngày hành kinh; lượng và tính chất máu kinh và các triệu chứng liên quan khác trong khi hành kinh so với những chu kỳ thông thường trước đó.
Bất thường về chu kỳ kinh :

Kinh thưa: vòng kinh > 35 ngày
Kinh mau: vòng kinh 22 ngày.
Vô kinh: không có kinh từ > 6 tháng liên tục.
Trước kỳ: hành kinh sớm hơn 7 ngày.
Sau kỳ: hành kinh trễ hơn 7 ngày.

Bất thường về máu kinh: Là những bất thường về lượng và số ngày hành kinh, hoặc tính chất máu kinh (sắc hồng nhạt hay đỏ tươi hay tím, có lẫn máu cục là bất thường)
Cường kinh: số ngày hành kinh > 7 ngày VÀ lượng máu kinh > 200ml/kỳ (bình thường 50-80ml/kỳ)
Thiểu kinh: số ngày hành kinh 2 ngày VÀ lượng kinh 15ml/kỳ.
Rong kinh: ra máu kinh đúng kỳ, số ngày hành kinh > 7 ngày.
Rong huyết: ra máu kinh không đúng kỳ, thời gian ra kinh kéo dài >7 ngày.
Bất thường về triệu chứng khác đi kèm theo chu kỳ: thường gặp nhất là Thống kinh (đau bụng dưới, đau lưng, căng ngực,), rối loạn tiêu hóa trong thời kỳ hành kinh (tiêu chảy, buồn nôn,).

Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt?
Kinh nguyệt do cơ chế nội tiết thần kinh kiểm soát vì vậy bất kỳ yếu tố nào làm mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, gây stress lên hệ thống thần kinh sẽ làm rối loạn kinh nguyệt.
Các giai đoạn dậy thì, thai nghén, mang thai, cho con bú, tiền mãn kinh, mãn kinh, gây mất cân bằng nội tiết làm thay đổi chu kỳ kinh.
Bệnh lý: tuyến giáp, tuyến yên, hội chứng buồng trứng đa nang, u xơ tử cung, polyp cổ tử cung, viêm vùng chậu, quá sản nội mạc tử cung, ung thư
Stress cơ thể:
Stress thể chất: luyện tập thể dục cường độ cao, thay đổi đột ngột cân nặng làm nhiễu loạn nồng độ hormone (nhất là estrogen).
Stress tinh thần: tăng tiết hormone Cortisol gây ảnh hưởng trực tiếp đến tổng hợp nội tiết tố nữ (Estrogen và Progesterone). Thậm chí có thể ngăn chặn sản xuất hormone Luteinizing dẫn đến vô kinh.
Thuốc: Sử dụng thuốc tránh thai, kháng sinh dài ngày hoặc một số thuốc điều trị bệnh nhưng có tác dụng phụ gây chậm kinh, kinh không đều, mất kinh.
Điều trị rối loạn kinh nguyệt như thế nào?
Hậu quả nghiêm trọng nhất do rối loạn kinh nguyệt là có thể gây ra vô sinh, hiếm muộn. Theo một số nghiên cứu tại Việt Nam, phụ nữ có vòng kinh không đều sẽ có nguy cơ bị vô sinh cao gấp 1,2 - 1,3 lần so với phụ nữ có kinh nguyệt đều. Vì vậy điều trị điều hòa kinh nguyệt không chỉ về mặt nội tiết mà còn phải kết hợp giảm thiểu các yếu tố gây stress thần kinh.
Thay đổi chế độ ăn uống, ngủ nghỉ và làm việc.
Hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích khác.
Giảm căng thẳng, giữ tâm lý thoải mái.
Điều trị bệnh lý nguyên nhân có liên quan: tuyến giáp, tuyến yên, u xơ, polyp, viêm nhiễm vùng kín, ung thư.
Thuốc: liệu pháp estrogen thay thế, sử dụng thuốc nội tiết tố nữ tổng hợp trong những trường hợp có chỉ định và không nên lạm dụng thuốc tránh thai.
Quan điểm Y học cổ truyền về rối loạn kinh nguyệt?
Các triệu chứng tương tự được mô tả trong các chứng: Kinh trở, Kinh trễ, Kinh loạn, Bế kinh, Thống kinh, Băng lậu.
Theo Y học cổ truyền, kinh nguyệt của người phụ nữ liên quan mật thiết với ngũ tạng, bào cung và hai mạch Xung, Nhâm. Vì vậy khí huyết mạch Xung - Nhâm và bào cung mất điều hòa hay chức năng của các tạng rối loạn đều có thể tác động đến nguyệt sự của người phụ nữ.
Nguyên nhân thường do rối loạn tình chí, lao động quá sức, ăn đồ ăn cay nóng, phòng dục quá độ, hàn tà xâm nhập hay thấp nhiệt hạ tiêu làm Xung Nhâm rối loạn mà sinh ra.
Kinh nguyệt trước kỳ: phần nhiều do huyết nhiệt hoặc do âm huyết kém, hỏa vượng sinh nhiệt làm kinh ra trước kỳ, hoặc do thể trạng suy nhược, khí hư.
Kinh nguyệt sau kỳ: đa số là do hư hàn nhưng cũng có khi do huyết hư, huyết ứ, đàm trệ, khí uất mà ra.
Kinh nguyệt không định kỳ (lúc sớm, lúc muộn): do Can khí uất kết lâu ngày hay do Tỳ Vị hư nhược không nuôi dưỡng hoặc Can Thận hư, Xung Nhâm mất điều hòa.



Y học cổ truyền điều trị rối loạn kinh nguyệt như thế nào?

Điều trị dùng thuốc:
Người phụ nữ lấy huyết làm chủ nên khi điều trị phải chú trọng bổ huyết, dưỡng huyết. Bên cạnh đó phải chú ý điều hòa khí huyết (khí hành thì huyết hành, Xung Nhâm điều hòa), điều lý Tỳ Vị (sinh hóa huyết), dưỡng Can Thận. Tùy theo thể bệnh và nguyên nhân mà người thầy thuốc Y học cổ truyền dụng dược mà cấu thành nên các bài thuốc như: Tứ vật đào hồng gia giảm, Bổ khí cố kinh hoàn, Ôn kinh thang, Tiêu dao tán, Quy tỳ thang,
Điều trị không dùng thuốc:
Châm cứu: hào châm hoặc điện châm các huyệt Tử cung, Tam âm giao, Túc tam lý, Quan nguyên, Khí hải, Thận du, Can du, Cách du, Huyết hải, Hành gian, Thái xung, kết hợp cứu ấm (nếu cần - trong các trường hợp hàn tích tụ). Bên cạnh đó kết hợp phương pháp Nhĩ châm ở các vùng: Giao cảm, Nội tiết, Tử cung, Thận để tăng hiệu quả điều trị.
Xoa bóp bấm huyệt: day bấm các huyệt Quan nguyên, Huyết hải, Túc tam lý, Tam âm giao, Thận du, Mệnh môn, hay thực hiện thủ thuật xoa bóp vùng hạ tiêu (vùng bụng dưới) nhằm hỗ trợ một phần quá trình điều hòa kinh nguyệt.
Dưỡng sinh: luyện tập bài tập thư giãn, thở bốn thời để giải tỏa căng thẳng thần kinh.
RỐI LOẠN KINH NGUYỆT RẤT PHỔ BIẾN, CÁC BIỂU HIỆN TRIỆU CHỨNG THÌ ĐA DẠNG VÀ KHÁC NHAU TÙY THEO CƠ ĐỊA MỖI NGƯỜI. VÌ VẬY HÃY GẶP BÁC SĨ NẾU BẠN NHẬN THẤY BẤT KỲ THAY ĐỔI ĐÁNG KỂ NÀO VỀ CHU KỲ KINH NGUYỆT ĐỂ ĐƯỢC CAN THIỆP ĐÚNG LÚC VÀ CHẨN ĐOÁN ĐÚNG NGUYêN NHÂN, ĐIỀU TRỊ THÍCH HỢP.



Để được tư vấn và khám bệnh, vui lòng đăng ký tại Bệnh viện Đại Học Y Dược - Cơ sở 3
Địa chỉ: 221B Hoàng Văn Thụ, phường 8, quận Phú Nhuận, TPHCM.
Thời gian phát số khám bệnh từ thứ Hai đến thứ Sáu: 06h00 - 16h30, thứ Bảy: 06h00 - 11h30.
Phòng khám ngoài giờ làm việc với khung giờ sau:
Từ thứ 2 đến thứ 6: 16g30 - 19g30
Thứ 7: 13g00 - 19g30
Chủ nhật: 7g00 - 11g30
Xem lịch khám của bác sĩ tại Website: https://bvdaihoccoso3.com.vn/coso3/vi/lich-kham/
- Điện thoại: (028) 38420070 / 38444771