Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào? Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng mũi họng cấp tính. Độc tố do...

 Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào?

Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng mũi họng cấp tính. Độc tố do bạch hầu tiết ra tác động vào tim và các mô ngoại vi gây nên tình trạng nhiễm trùng và nhiễm độc toàn thân, có thể dẫn đến tử vong.

Bạch hầu họng là gì? Tại sao có thể gây tử vong?

Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng mũi họng cấp tính gây ra bởi một trực khuẩn ái khí, gram dương có tên là Corynebacterium tấn công vào niêm mạc vùng mũi họng. Vi khuẩn này tạo nên một loại giả mạc trắng dai, bám chặt và lan nhanh ra bao phủ toàn bộ lớp niêm mạc của đường hô hấp. Độc tố do bạch hầu tiết ra tác động vào tim và các mô ngoại vi gây nên tình trạng nhiễm trùng và nhiễm độc toàn thân.

Người mắc bệnh bạch hầu có thể tử vong do 2 nguyên nhân:

- Độc tố tiết ra từ vi khuẩn bạch hầu tấn công vào các tế bào vật chủ ngăn cản sự tổng hợp chuỗi Protein và gây chết tế bào.

- Giả mạc vùng họng bít lấp đường thở.

Vậy tác nhân nguy hiểm này trông như thế nào?

Trực khuẩn bạch hầu có dạng hình que, sắp xếp thành đám người ta còn nói trông giống các chữ Trung Quốc Chinese letter, 2 đầu của trực khuẩn mầu tím, giống hình chùy.

Phương thức truyền bệnh:

+ Trực tiếp từ người sang người.

+ Qua dịch tiết của đường hô hấp (nước bọt) dính vào các vật dụng như bát đũa, đồ chơi, bắt tay hoặc tiếp xúc trực tiếp.

Bệnh biểu hiện như thế nào?

- Thời gian ủ bệnh trung bình 3 - 4 ngày, thậm chí là 1 ngày.

- Biểu hiện tại chỗ:

+ Bạch hầu mũi: 1 hay 2 bên lỗ mũi bị bít lấp bởi giả mạc màu trắng hoặc xám lan rộng ra cửa mũi. Mũi chảy dịch lẫn máu. Loét phần cửa mũi 1 hoặc 2 bên. Dịch mũi hôi thối.

+ Họng: niêm mạc họng đỏ. Hai Amiđan xung huyết, có giả mạc trắng xám bám chặt, khó bóc, nếu cố bóc sẽ chảy máu.

Nếu giả mạc xuất hiện ở thành sau họng phải lưu ý mở khí quản sớm vì có thể lan xuống vào vùng thanh quản gây bít tắc thanh môn nhanh chóng.

+ Hạch ngoại biên nhiều, sưng to và đau.

- Toàn thân

Biểu hiện tình trạng nhiễm trùng kèm nhiễm độc: sốt cao, da xanh tái, mạch nhanh rồi trụy mạch.

Hình ảnh nghĩ đến bạch hầu được y văn mô tả lại như sau:

+ Sốt cao, đau họng kèm da xanh tái

+ Đau đầu

+ Ho

+ Hơi thở có mùi thối

+ Màng giả mạc xám - dính chặt, cố bóc sẽ chảy máu

+ Loét mũi

+ Nuốt khó, nuốt đau

+ Khàn tiếng

+ Tắc nghẽn thanh quản và đường hô hấp dưới gây khó thở

+ Dẫn tới viêm cơ tim, viêm cầu thận, và liệt các chi.

Chẩn đoán và xử trí

- Thăm khám lâm sàng có các biểu hiện như đã mô tả ở trên.

- Lấy dịch hầu họng soi tươi, nuôi cấy xác định trực khuẩn bạch hầu.

- Tìm độc tố bạch hầu trong máu.

- Xử trí: Cách ly người bệnh đồng thời khoanh vùng ổ dịch.

Phòng và điều trị bệnh

Điều trị:

+ Kháng sinh nhóm Erythromycine 2g/ngày;

+ Thuốc giải độc tố bạch hầu;

+ Truyền kháng viêm;

+ Mở khí quản (nếu cần);

+ Thở oxy cao áp.

Phòng bệnh:

+ Tiêm vaccine phòng bệnh bạch hầu theo lịch tiêm chủng;

+ Tránh và cách ly người nghi ngờ bạch hầu;

+ Người nghi ngờ tiếp xúc với người bệnh được khuyên dùng Erythromycine 500mg, 4 lần/ngày.

PGS.TS Phạm Thị Bích Đào
-------------------------------------------------
Bệnh Viện Đại Học Y Hà Nội
Địa chỉ: 1 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội
Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám: